Rury PVC - polichlorek winylu

---

Rury PVC - Rury z tego materiału kojarzone są najczęściej z instalacjami kanalizacyjnymi. I tak jest rzeczywiście. Jest to materiał najczęściej spotykany w kanalizacji zarówno tej wewnętrznej jak i w sieciach zewnętrznych.

Historia tworzywa PVC

Historia zaczyna się osobliwie w dwóch oddzielnych latach - 1838 i 1872 - kiedy to francuski fizyk Henri Victor Regnault i niemiecki chemik Eugen Baumann odkryli PVC po raz pierwszy (i drugi). Żaden z nich nie kontynuował swojego odkrycia, ale w obu przypadkach polimer zmaterializował się jako "białe ciało stałe" w kolbach wypełnionych gazowym chlorkiem winylu.

Po tych niezależnych odkryciach nikt nie opanował wykorzystania PVC w zastosowaniach komercyjnych aż do roku 1913, kiedy to niemiecki wynalazca Friedrich Heinrich August Klatte zdecydował się opatentować pierwszy materiał. Jego metoda polimeryzacji chlorku winylu wykorzystywała światło słoneczne, a w ciągu następnych kilku dekad firmy na całym świecie zaczęły eksperymentować tam, gdzie patent Klatte'a wydawał się nie mieć zastosowania.

Około początku XX wieku firma B.F. Goodrich zatrudniła naukowca przemysłowego Waldo Semona, aby opracował nowatorską, syntetyczną alternatywę dla coraz droższego kauczuku naturalnego. Rozpoczęto eksperymenty z polichlorkiem winylu, ale projektowi wkrótce zagroziła recesja w 1920 roku. Wtedy Semon wpadł na niesamowity pomysł: wykorzystanie PVC jako wodoodpornej powłoki do tkanin. Wkrótce sprzedaż tego materiału gwałtownie wzrosła, a szczyt popytu przypadł na początek II wojny światowej, kiedy to PVC został wykorzystany jako izolator przewodów elektrycznych na okrętach wojskowych.

W latach 50-tych produkcja PCW gwałtownie wzrosła na całym świecie. Szczególnie pięć firm zaczęło testować rewolucyjne zastosowania "winylowego" PCW, znajdując nowe zastosowania materiału w konstrukcjach nadmuchiwanych i powłokach tkanin. Przemysł budowlany szybko przyjął to trwałe tworzywo sztuczne, w dużej mierze ze względu na jego odporność na światło, chemikalia i korozję, co uczyniło z niego pierwszorzędny towar do budowy rur.

PVC dzisiaj

Trzeci najczęściej stosowany polimer syntetyczny, PVC (PCW), jest produkowany i wykorzystywany na świecie w ilości 40 milionów ton rocznie. Jego głównym zastosowaniem jest produkcja rur, a przez to transport wody w różnych zastosowaniach (najczęściej są to ścieki - przynajmniej w Polsce). Z czego jest wykonany, co czyni go powszechnie poszukiwanym produktem? PVC to skrót od polichlorku winylu. Jest to chlorowany polimer węglowodorowy. W swoim naturalnym stanie jest sztywny i kruchy. Jednak w połączeniu z dodatkami, takimi jak plastyfikatory, staje się bardziej sprężysty i plastyczny.

Niektóre z jego zastosowań to izolacja elektryczna, przewody medyczne, podłogi, meble, oznakowanie i jako substytut gumy. Jednak jego najbardziej rozpowszechnionym zastosowaniem jest produkcja rur, które są używane w wodociągach, kanalizacji i nawadnianiu.

Rury z PVC

Do produkcji rur stosowany jest polichlorek winylu nieplastyfikowany, odznaczający się wysoką odpornością na chemiczne i mechaniczne działanie wody roztworów wodnych oraz na większość bezwodnych kwasów, tłuszczów, olejów mineralnych gazów przemysłowych. Do zalet tego materiału można zaliczyć mały ciężar w stosunku do rur sztywnych (kamionkowych żeliwnych), dużą elastyczność, dobre właściwości hydrauliczne, dużą odporność na ścieranie, łatwość obróbki mechanicznej, odporność na chemiczną agresywność ścieków, szczelność odproność na prądy biadzące Jako wady tego materiału można wymienić kruchość W niskich temperaturach i dużą rozszerzalność termiczną. Polichlorek winylu jest stosowany powszechnie do produkcji rur kanalizacyjnych, zarówno do instalacji wewnątrz budynków jak i do sieci zewnętrznych.

Do budowy instalacji kanalizacyjnych odprowadzających ścieki bytowo gospodarcze stosuje się rury PVC-odpowiadające normom PN-EN 1401-1:2009 i PN-EN 13476-2. Rury PVC łączy się najczęściej na kielichy, w których fabrycznie umieszcza się uszczelki (np. pierścień uszczelniający wykonany z elastomeru TPE). Przewody kanalizacyjne PVC-U, do kanalizacji występują w różnych klasach sztywności obwodowych, które wpływają na to jakie obciążenie może przenieść rura bez niszczących odkształceń. Należy to uwzględnić przy płytkim projektowaniu kanalizacji pod drogami, zwłaszcza takimi gdzie występuję ruch ciężarowy. Najczęściej występujące klasy to SN2 SN4 SN8 i SN12.

Powrót do listy artykułów